سقف شیشهای متحرک سیستم سقف شیشهای است که بهصورت کشویی، تاشو، لولایی یا تلسکوپی باز و بسته میشود تا امکان تهویه، نور طبیعی یا تبدیل فضا از سرپوشیده به نیمهباز فراهم شود. این نوع از سقف های متحرک برترین و لوکسترین نوع سازههای متحرک ساختمانی بوده که در پاسیو، بالکن ، رستوران ، استخر ، روف گاردن و هرگونه فضای ساختمان که نیازمند نور و تهویه هوای بیشتر است کاربرد دارد، با توجه به اینکه جنس این نوع از سقف متحرک از شیشه است و از امنیت بسیار بالایی برخوردار بوده و سازه فلزی این سقف از آلومینیوم تقویت شده است که به وسیله موتورهای مرغوب ایتالیایی جابه جا می شود. سقف متحرک شیشه ای ترکیبی از هنر و مهندسی است که لذت استفاده از آن در زمان بارش باران و برف و یا در زیر نور مهتاب قابل لمس است.
سقف های متحرک اتوماتیک شیشه ای محصولاتی لوکس هستند که در معماری نوین ساختمانها، مجتمعهای تجاری و رستورانها مورد استفاده قرار میگیرند. سیستم سقف متحرک شیشهای به گونهای بوده که عایق هوا و رطوبت میباشد و امکان استفاده از آن در تمامی مناطق کشور را مهیا کرده است.همچنین در زیر سقفها نیز نورپردازی خطی مورد استفاده قرار میگیرد. در این نوع نورپردازی قابلیت تغییر رنگ و شدت روشنایی توسط ریموت کنترل و اپلیکیشن تلفن همراه وجود دارد.
سقف شیشهای متحرک
سقف شیشهای متحرک راهحل قابلانعطافی برای ترکیب فضای باز و بسته است که تهویه و نور طبیعی را کنترل میکند ولی نیازمند طراحی سازهای، مکانیزم دقیق و نگهداری منظم است.
کاربردها
- رستورانها، کافهها و تراسهای روفتاپ
- ویلاها و فضاهای مسکونی (نورگیر و فضای باز/بسته)
- آتریومها و لابیهای تجاری برای رویدادها یا تهویه طبیعی
- استخرهای سرپوشیده و سالنهای ورزشی (استفاده فصلی)
- مراکز خرید و فضاهای تفریحی برای انعطافپذیری کاربری
- باغوگلخانهها و فضاهای کشاورزی محافظتشده
انواع سیستم حرکت
- کشویی روی ریل (sliding)
- تاشو/آکاردئونی (folding)
- لولایی/پنل بازشو (hinged/pivoting)
- تلسکوپی/داخل هم جمعشونده (telescopic)
- هیدرولیک یا الکترومکانیک با کنترل اتوماتیک
مصالح و اجزا اصلی
- شیشه: سکوریت، لمینت، IGU (دو یا سه جداره)، Low‑E یا شیشه هوشمند
- سازه و ریل: آلومینیوم ترمالبریک یا فولاد گالوانیزه
- مکانیزم حرکت: موتور الکتریکی، گیربکس، یاتاقان، چرخپولی یا جک هیدرولیک
- آببندی: واشرهای EPDM، سیلانتهای ساختمانی، کانالهای زهکشی
- کنترل و حسگرها: سنسور باران، باد، موقعیت، کنترلر مرکزی/ریموت/اپ
- یراق و اتصالات: لولاهای تقویتشده، قفل ایمنی، بستهای فولادی
مزایا
- انعطافپذیری فضا (باز/بسته) و تهویه طبیعی
- افزایش تجربه کاربری و جذابیت بصری
- امکان استفاده فصلی و بهینهسازی مصرف انرژی در روزها و شبها
- ترکیب نور طبیعی و دید آسمان بدون نیاز به ساختار دائمی باز
معایب و ریسکها
- هزینه اولیه و نگهداری بالاتر نسبت به سقف ثابت
- چالشهای آببندی در محل اتصالهای متحرک
- نیاز به طراحی سازهای دقیق برای بار برف و باد
- محدودیت در ابعاد پنل و افزایش وزن مکانیزم در دهانههای بزرگ
نکات اجرایی و ایمنی
- پیشبینی شیب و کانالهای زهکشی برای ریلها و نقاط تجمع آب
- استفاده از شیشه لمینت برای ایمنی در صورت شکست
- نصب سنسور باران/باد برای بستن خودکار سقف در شرایط نامساعد
- دسترسی سرویس برای موتور، ریل و کانالهای تخلیه پیشبینی شود
- محاسبات سازهای برای بار زنده، برف و فشار باد مطابق مقررات محلی
- قفل ایمنی و سنسورهای توقف برای جلوگیری از گیرکردن افراد
نگهداری
- روغنکاری و بازبینی ریلها و مکانیزم هر 6–12 ماه
- بررسی و تعویض واشرها/سیلانتها در صورت فرسودگی
- سرویس سیستم کنترل و سنسورها دورهای
- پاکسازی مسیرهای زهکشی و فلاشینگها برای جلوگیری از گرفتگی
جدول خلاصه مشخصات و مقایسه گزینهها
| ویژگی | گزینه/محدوده معمول | توصیه / توضیح |
|---|---|---|
| نوع حرکت | Sliding / Folding / Hinged / Telescopic | انتخاب با توجه به دهانه و کاربرد |
| حداکثر عرض پنل | 1.2 – 2.5 m (معمول) | پنلهای بزرگتر نیاز به تقویت و مکانیزم قویتر |
| ضخامت شیشه پنل | IGU 20–36 mm معمول | لمینت برای ایمنی؛ IGU برای عایق حرارتی |
| مصالح قاب/ریل | آلومینیوم ترمالبریک / فولاد | آلومینیوم برای وزن کم و مقاومت خوردگی |
| آببندی | واشر EPDM + سیلانت | درزهای متحرک نیاز به نوارهای چندمرحلهای دارند |
| کنترل | دستی، الکتریکی یا خودکار با سنسور | سنسور باران/باد توصیه شده |
| بار برف طراحی | بسته به منطقه (محاسبهشده) | محاسبات سازهای لازم است |
| نگهداری | دورهای 6–12 ماه | سرویس ریل، موتور، و آببندی |
| هزینه نسبی | متوسط تا بالا | بسته به سیستم، شیشه و اتوماسیون |
| زمان نصب (متراژ متوسط) | چند روز تا چند هفته | بسته به پیچیدگی و اندازه دهانه |
| ایمنی | نیاز به لمینت/قفل و سنسور | استانداردهای محلی شیشه و سازه رعایت شود |
| مناسب برای مناطق بارانی؟ | بله با آببندی و زهکشی مناسب | سنسور باران برای بستهشدن خودکار ضروری است |
| مناسب برای مناطق سردسیر؟ | بله با IGU و عایق مناسب | کنترل برف و گرمایش حاشیهها مهم است |
مثالهای نمونه طراحی (پیکربندی پیشنهادی)
- رستوران تراس متوسط: سیستم کشویی چندرههای با IGU 8+12+8 mm، ریل آلومینیومی و موتور برقی، سنسور باران — هر ردیف پنل عرض 1.5 m.
- ویلا و نورگیر خانگی: سیستم تاشو آکاردئونی با لمینت 10+10 mm، فلاشینگ آببندی و کنترل دستی/الکترونیک.
- استخر تفریحی: تلسکوپی با پنلهای تقویتشده و طراحی زهکشی قوی برای جلوگیری از نشت و تجمع آب.
اسکایلایت سقف شیشهای نورگیر مدرن
اسکایلایت سقف شیشهای نورگیر مدرن است که نور طبیعی و چشمانداز آسمان را فراهم میکند، اما نیاز به طراحی سازهای، عایق و آببندی مناسب برای جلوگیری از نشت و کنترل حرارت دارد.
کاربردها
- فضاهای عمومی داخلی: لابی، سالن پذیرایی، راهروها
- فضاهای تجاری و فروشگاهی: نورگیری و جذابیت بصری
- استخرهای سرپوشیده و آتریومها
- منازل مسکونی: سقف شیشهای در تراس، نورگیر آشپزخانه یا اتاقنشیمن
- رستورانها و کافهها برای نور طبیعی و حس ارتباط با بیرون
انواع مرسوم
- اسکایلایت فریمدار (قاب آلومینیوم/استیل)
- اسکایلایت فریملس (بدون قاب یا با قاب مینیمال)
- پنلهای شیشهای سکوریت یا لمینیت دو جداره (IGU)
- سقفهای شیشهای قوسی یا شیشه خمیده (زینتی یا سولهای)
- لوورهای شیشهای بازشو یا پنلهای هیدرولیک/الکترومکانیک برای تهویه
- سقفهای شیشهای با پوششهای هوشمند (از جمله شیشه الکتروکرومیک یا فیلمهای تغییر دهنده نور)
مصالح و اجزا
- شیشه: سکوریت، لمینت، شیشه دو جداره (IGU) با گاز آرگون (اختیاری)
- قاب و پروفیل: آلومینیوم ترمالبریک، فولاد، UPVC در موارد خاص
- اتصالات: بستهای استیل، واشرهای EPDM، پروفیلهای آببندی، نوارهای سیلیکونی
- پوششهای حفاظتی: فیلم UV، شیشه Low-E برای کنترل گرما
- عایق و زهکشی: شیارهای تخلیه، سیستم آببندی شیاردار، شیبدهی مناسب
مزایا
- ورود نور طبیعی بیشتر → کاهش مصرف روشنایی مصنوعی
- ایجاد حس فضا و ارتباط با آسمان/محیط بیرون
- قابل طراحی به فرمهای متنوع و ابعاد بزرگ
- قابلیت ترکیب با سیستمهای تهویه بازشو
معایب و ریسکها
- افزایش حرارت خورشیدی (نیاز به کنترل حرارتی/شیشه Low-E یا شید)
- احتمال نشت آب اگر آببندی و زهکشی درست اجرا نشود
- نیاز به نگهداری و تمیزکاری منظم
- هزینه اولیه بالاتر نسبت به سقفهای معمولی
- مسائل ایمنی و ساختمانسازی: بار برف، ضوابط محلی و نیاز به محاسبات سازهای
نکات فنی اجرایی
- انتخاب شیشه: برای ایمنی و استحکام از شیشه سکوریت یا لمینت (معمولاً IGU با دو یا سه لایه) استفاده کنید.
- قاب: آلومینیوم ترمالبریک برای کاهش انتقال حرارت و جلوگیری از پل حرارتی توصیه میشود.
- شیب و زهکشی: سقفهای شیشهای باید شیب حداقل 3–5% برای تخلیه آب داشته باشند و دارای کانالهای زهکشی باشند.
- آببندی: استفاده از واشرهای EPDM، سیلیکونهای مخصوص ساختوساز و پروفیلهای آببندی چندمرحلهای.
- کنترل حرارتی: شیشه Low-E، شیشه دوجداره با گاز میانی، شیدهای داخلی/خارجی یا شیشه الکترواکرومیک.
- بارگذاری: محاسبات سازهای برای تحمل بار برف، باد و بار مرده ضروری است.
- ایمنی: در مناطق زلزله یا وزش شدید باد، دیتیل اتصال و سختی قاب باید بر اساس مقررات طراحی شود.
- دسترسی برای تمیزکاری و نگهداری باید در طراحی پیشبینی شود (راهبری، سکوی دسترسی).
استانداردها و معیارها
- استفاده از شیشه و اجزای مطابق استانداردهای ملی/بینالمللی (مثلاً EN 12150 برای سکوریت، استانداردهای محلی بارگذاری برف/باد)
- رعایت ضوابط آتشنشانی و خروجیهای نور در طراحی آتریومها
- کنترل تابش و بهرهوری انرژی مطابق مقررات محلی ساختمان
نگهداری
- تمیزکاری با مواد ملایم و پارچه میکروفایبر؛ جلوگیری از تماس با مواد ساینده
- بازبینی سالیانه آببندی و وضعیت واشرها و اتصالات
- بررسی و سرویس پنلهای بازشو و هیدرولیک/مکانیک هر 6–12 ماه
